Monthly Archives: Maj 2016


14
maj 2016
Gazi Husrev-begova džamija

Ova velika i lijepa džamija predstavlja jedno od najljepših djela islamske arhitekture u Bosni i Hercegovini. Džamija je sa svih strana opkoljena uskim uličicama stare čaršije, sa desetinama i stotinama dućana, tako da ju je odatle nemoguće sagledati u njenoj punoj ljepoti i veličini. Međutim, kada se uđe u njeno prostrano dvorište, sve se izmijeni. Pred očima se ukaže impozantna građevina, puna mira, skladne ljepote i veličine. Ovo je ne samo najveća džamija koja je uopće građena u našim krajevima već i remek-djelo arhitekture osmanlijskog vremena. Graditelj ove džamije je mimar (glavni......

Opširnije


14
maj 2016
Neposredna okolina Begove džamije

U haremu Begove džamije i u neposrednoj okolini ovoga harema izgrađeni su razni objekti koji su funkcionalno povezani sa džamijom.   Š a d r v a n   U sredini džamijskog harema, u sjeni visokih starih kestenova, nalazi se graciozna mramorna fontana čija krovna  konstrukcija stoji na osam drvenih stubova povezanih lukovima. Šadrvan, pored izrazito dekorativne, ima i svoju funkcionalnu namjenu jer se voda iz šadrvana može koristiti za uzimanje abdesta (ritualnog pranja lica, ruku i nogu prije odlaska  na molitvu). Prvobitni, originalni šadrvan izgrađen je 1530. godine od domaćeg kamena,......

Opširnije


11
maj 2016

Đulagin dvor je velika palata iz austrougarskog perioda u srcu sarajevske čaršije između ulica Sarači i Mula Mustafe Bašeskije sa glavnom fasadom duž Đulagine ulice. Danas je u ovoj palati smještena Gazi Husrev-begova medresa sa internâtom. Ranije, u osmanlijskom periodu, na tom prostoru je bila velika jednokatnica u potpunom skladu sa svojom okolinom i takođe se je pružala cijelom dužinom ulice. To je bio nekadašnji Drugi novi han Gazi Husrev-begovog vakufa (prvi novoizgrađeni han nakon izgradnje Tašli hana je bio Morića han), a koji se pod tim imenom prvi put javlja 1760.......

Opširnije


10
maj 2016

U ulici Mula Mustafe Bašeskije, preko puta sarajevske katedrale vidi se zgrada koju pokrivaju dva velika i osam malih kubeta. To je zgrada Gazi Husrev-begovog hamama, posljednjeg očuvanog javnog hamama na ovim prostorima koji na žalost još od 1914. godine ne služi svojoj svrsi. Ovaj hamam je sagrađen poslije 1537. godine jer se ne spominje ni u jednoj Gazi Husrev-begovoj vakufnami, ali se zasigurno zna da je postojao prvih godina sedamnaestog stoljeća. Kao hamam, objekat je bio podijeljen na dva potpuno jednaka dijela, muški i ženski, za zasebnim ulazima iz dvije različite......

Opširnije


10
maj 2016

Tašli han je sagrađen u isto vrijeme kad i Bezistan, oko 1540. godine, kao vakuf Gazi Husrev-bega. U požaru 1879. godine pretrpio je velika oštećenja, a posljednje zidine Tašli hana nestale su 1912 godine. Danas su jedini materijalni ostaci ovoga objekta voma oštećeni dijelovi kamenog zida koji se naslanjaju na Bezistan. U ostacima istočnog zida nalaze se niše koje su predstavljale prostore za peći i dimnjake. Arheološkim istraživanjima 1998. godine djelomično su otkriveni ostaci temelja koji upućuju na raspored i veličinu ovoga prostora. Tašli han je bio formiran kao nepravilni četvorougao sa......

Opširnije


10
maj 2016

Gazi Husrev-begov bezistan je kao vakufski objekat sagrađen oko 1540. godine. Proteže se duž Gazi Husrev-begove ulice u dužini od 109m gdje se licem ove zgrade niže dućan za dućanom. Iz ove ulice u unutrašnjost bezistana vode dva velika svodovima natkrivena ulaza te po jedan iz ulice Ferhadije i Branilaca Sarajeva. Bezistan je veoma masivna kamena građevina bazilikalnog  tipa kod koje je središnji dio unutrašnjeg prostora natkriven izduženim bačvastim svodom. Duž centralnog prostora se sa obje strane niže ukupno 70 dućana smještenih u bačvasto zasvođene prostorije okomito orjentisane u odnosu na centralni......

Opširnije


10
maj 2016

Morića han je objekat Gazi Husrev-begovog vakufa koji je podignut u srcu sarajevske čaršije krajem XVI ili početkom XVII vijeka. Morića han je posljednji sačuvani karavan-saraj na našim prostorima. Karavan-saraji su bili velike građevine sa unutrašnjom avlijom potpuno zatvorenog i utvrđenog tipa za smještaj kompletnih karavana (karavan-saraj = dvor za karavane). Nasuprot karavan-sarajima u kojima su putnici sami sebi obezbjeđivali hranu, hanovi su bili konačišta skromnijih dimenzija tipa običnih kuća bez unutrašnje avlije u kojima su putnici pored konačišta mogli da dobiju i hranu, pa je han u leksičkom smislu analogan današnjoj......

Opširnije


09
maj 2016
Natpisi na nišanima poznatih bošnjaka ukopanih u haremu Begove džamije (1840. – 1940.)

Natpis na nišanima mutevelije Mehmeda – Rizaije ( 1823. – 1853. ) Mutevelija Gazi Husrev-begovog vakufa Mehmed efendija Mutevelić je bio derviš nakšibendijskog reda po imenu Rizaija. Na uzglavnom nišanu su dva hronostiha napisana u pjesmi. Sa prednje strane je pjesma o asketskom  životu rahmetlije:  „Ah, smrti. Mutevelija Gazi Husrev-begovih vakufskih dobara, Nije težio za bogatstvom i slavom ovoga svijeta, U mladim danima je stupio u red nakšija, Ne obraćajući pažnju sjaju i slavi. Kroz cio život bio je zaokupljen spominjanjem Boga, I uvijek bio pripravan za seobu sa ovoga svijeta, Pa......

Opširnije